Stefan Władysław Bryła , inżynier budowlany, pionier spawalnistwa. (17 VIII 1886 Kraków - 3 XII 1943 Warszawa). Po ukończeniu wydz. inżynierii Szkoły Politechnicznej we Lwowie (1908) pracował nukowo, następnie został wysłany przezkrakowską Akademię Umiejętności za granicę na dalsze studia.Kształcił się teoretycznie i praktycznie w Niemczech ,Francji, Angli i Stanach Zjednoczonych, gdzie m. in. brał udział w budowie 250-metrowego wieżowca nowojorskiego - Woolworh Building. Dużo podróżował, m. in. po Ameryce i Dalekim Wschodzie, pisząc reportaże z odwiedzanych krajów. Uczestniczył w pracach społeczno-organizacyjnych polskich techników w Rosji. W 1918 powrócił do kraju. Od 1921 wykładał zasady budowy mostów na Politechnice Lwowskiej. Zajmował się tez praktyką inżynierską, projektując i dokonując montażu wielu skomplikowanych konstrukcji stalowych. W1928 opracował dla Ministerstwa Robót Publicznych pierwsze w świecie przepisy dotyczące spawania konstrukcji stalowych, które stały się następnie wzorem dla analogicznych przepisów w innych krajach. W ten sposób stał się czołowym w skali światowej pionierem stosowania spawalnictwa w budownictwie (pozwalającego na poważne oszczędności stali ), do czego odnoszono się podówczas z rezerwą, głownie przez to, że nie istniały jeszcze możliwości wykonania kontroli jakości spoin.
Most na rzece Słudwi pod Łowiczem |
St. Bryła zbudował na rzece Słudwi pod Łowiczem pierwszy spawany most (1928), była to w Polsce pierwsza konstrukcja spawana elektrycznie. Te osiągnięcia przyniosły rozgłos nie tylko w skali krajowej. W 1929 powołano go na członka stałej Komisji Mostów i Konstrukcji Inżynierskich. Spośród innych dzieł inżynierskich najważniejszym był przedwojenny warszawski “drapacz chmur” – wieżowiec “ Prudential” na pl. Powstańców (obecnie: Hotel “Warszawa” na pl. Powstańców Warszawy), ukończony w 1932. W 1932 powołano St. Bryłę na członka polskiej Akademii Nauk Technicznych. W 1934 przenosi się na Politechnikę Warszawską, gdzie wykładał budownictwo na wydziale architektury.
Legitymacja profesora Politechniki Warszawskiej |
Opublikował ponad 150 prac naukowych; był naczelnym redaktorem “Podręcznika Inżynierskiego. W okresie okupacji niemieckiej aktywnie uczestniczył w organizacji tajnego nauczania politechnicznego. 16 XI 1943 został aresztowany wraz z całą rodziną , a następnie rozstrzelany.
-
Opublikowano: 24 sierpień 2017